Тау таш арасыннан җилләр исә,
Ыңгырашкан кебек тавышы.
Әллә җир инри еллар аша,
Әллә ана елый сагышлы.
Сагынуларга түзеп, яшь түгәме
Яшьли калган толлар илереп,
Афганнардан кара шәлен сүрәп,
Кайгы каккан ишеккә килеп.
Инде менә сугыш тынганга да
Узып киткән инде күп еллар.
Балалары үзе әти булып,
Үсеп җитте инде күпме уллар.
Афган тавын төшләрендә күреп,
Уянадыр кайчак ул ирләр.
Йә Аллахым! Сакла илебезне-
Сугыш диеп, исмәсен җилләр.
Инзиля15022021
Сезгә тән сихәте, җан рәхәте бирсен Ходай! Яшәү яме, дөнья иминлеге һәрвакыт һәм һичшиксез юлдаш булсын гомер юлыгызда!
Республика Крым расположена на большей части полуострова Крым, который расположен в северной части Чёрного моря. У Республики есть и собственная символика — герб и флаг. Столица Республики Крым — город Симферополь. 20 января 1991 года состоялся всекрымский референдум, на котором большинство крымчан высказались за восстановление Крымской автономии (и эту свою волю жители Крыма подтвердили на всесоюзном референдуме 17 марта 1991 года). Читать далее «20 января — День Республики Крым»
Существует множество стереотипов о татарах. Они, оказывается, очень хитрые. Этот стереотип, скорее всего, связан с историческим фактом. По результатам переписи 1897 года, татары оказались одним из самых грамотных народов Российской империи. Население умело читать на родном языке и нередко на арабском или турецком. Так моя бабушка училась в далекой глухой деревне в самом обычном медресе, но умела читать не только по-татарски, но и на арабском и османском (старотурецком) языках. Правда кириллица давалась ей тяжело. Читать-то она читала газеты и журналы на татарской кириллице, но писать не могла и просила меня написать адрес на конверте письма. Естественно, при переписи ее записали неграмотной.
Из татар получались хорошие переводчики, грамотные работники канцелярии и даже разведчики. Если человек знал татарский язык, он мог говорить на казахском, турецком, узбекском, уйгурском и т. д. Понятие «хитрый» имеет и другой смысл: смышленый, пронырливый, умеющий провернуть дело, просто умный…
© Рафаэль Хакимов, историк
#татары #хитрые #татарлар #стереотипы #грамотные #умные #рафаэльхакимов #историк #историятатар #история
Такташев Мухамметхади Хайруллович (Хади Такташ) татарский поэт,драматург, классик татарской литературы родился 1 января 1901 года в деревне Сыркыды Спасского уезда Тамбовской губернии (ныне Торбеевский район Мордовии) в многодетной татарской крестьянской семье.
Первоначальное образование получил в медресе родной деревни, затем в соседнем селе Пишля.
Во время учёбы начал сочинять стихи в подражание Габдулле Тукаю.
Сохранились родственники в селе Сургодь и посёлке Торбеево.
В 1915 году уезжает в Бухару, работает в доме родственника-купца, затем — помощником приказчика.
В 1918 году публикует первое стихотворение (в газете «Олуг Төркстан»).
Осенью того же года возвращается в родную деревню, поступает на педагогические курсы;
по их окончании работает учителем.
В 1919—1920 годах живёт в Оренбурге, работает редактором в татарской газете «Голос бедноты» (вместе с писателем Афзалом Тагировым); публикует в ней свои стихи на татарском языке.
В 1921—1922 гг. живёт в Ташкенте, преподаёт родной язык в Туркестанском рабоче-дехканском коммунистическом университете, много пишет (исследователи обычно называют этот период романтическим, стихи этого периода сам Такташ называет гиссьянистские (от арабского слова «мятеж»)).
Летом 1922 года — в Москве; поступает в Коммунистический университет трудящихся Востока; посещает выступления Маяковского, Есенина и других поэтов.
Вскоре переезжает в Казань; в 1927 году выходит первый поэтический сборник «Сыны Земли».
Его новые произведения издаются практически ежегодно; пишет пьесы для Татарского драматического театра.
Умер от тифа 8 декабря 1931 года в Казани.
Творчество:
Сайланма әсәрләр, Казан, 1940;
Әсәрләр, Казан, 1942;
Әсәрләр, т. 1, Казан, 1950;
Пьесалар. Хикәяләр, Мәкаләләр, Казан, 1953;
Сайланма әсәрләр, Казан, 1963;
в рус. пер.— Стихи, М., 1948;
Стихотворения и поэмы. [Предисл. X. Хайри], М., 1955.
трагедия в стихах «Сыновья земли» (1921),
драма «Утерянная красота» (1928),
драма «Камиль» (1930).
Деревня Сыркыды» (1924),
«После бури» (1924),
«Зарытое оружие» (1927),
«Утраченная красота»,
«Века и минуты», посвящена В. И. Ленину (1924 год),
«Исповедь любви» (1927),
«Алсу» (1929),
«Мукамай» (1929),
«Письма в грядущее» (1930 год, не завершена).
Менә бүген кабереңә бардым.
Заман зәхмәтләре тимәгән:
Камал белән янәшәдә…
Җилләр
Җиргә ятып, сиңа сөйләгән:
Теләгәннәр икән күчерергә…
Янәсе лә
Ак барска урын җитмәгән…
Әллә рухың каршы килгән шунда…
Әллә вакыт шулай чикләгән…
Тимәгәннәр. Үзең кебек гаярь,
Бунтарь йөрәклеләр янында
Моңсу гына, иң алдынгы рәттә
Ятасың син.. Урман алдында.
Юкә, каен агачлары шаулый.
Күккүкләр дә саный гомерне:
Тынлык түгел монда. Тик кешеләр
Читләп уза синең каберне:
Белмиләрме…
Әллә онытканнар…
Югыйсә бит хисле шигырьләрең
Гасырларга бара үрелеп:
Уйлыйсыңдыр:
“Мокамай”ны укыганнар берчак
Эх, китсәләр иде күренеп!
Сөйләшсәләр иде синең белән
Җир улыдай якын, үз итеп…
Йөрсә иде күктә өшегән ай
Читтән генә сезне күзәтеп…
Үпкәләмә, Такташ!
Сине сөйгәннәрдән
Алып килдем бүген сәламне!
Күңелләрдә моң саклансын өчен
Мин синеңчә чарлыйм каләмне!
Еллар үтәр… Бәлки, кабереңне
Күчерерләр беркөн еракка…
Кемнәр белгән, бәлки, минем урын
Янәшәңдә булыр, шул якта…
…Такташ бабай!
Сиңа “бабай” дию
Яратканнан гына, беләсең:
Утыз яшьлек егет… Гел елмаеп,
Төшләремә минем керәсең…
Халисә Ширмән
2014
Татар телен, татар рухын
Театр саклый бит ул,
Милләтебезнең үткәнен
Сәхнәдә күрсәтә ул.
Халкыбызның бөеклеген,
Тарихтагы урынын,
Ачып сала уйнаучылар
Бүгенгесен тормышның.
Тамашачыны “сихерли“,
Андагы уйнаучылар,
Хисләрне дә уяталар,
Үткәннәрне барлыйлар.
Үзешчәннәр калышмыйлар,
Артистларга биргесез,
Халык күңелен даулыйлар
Авылларда күрегез.
Көлдерәләр, елаталар,
Күңел биреп уйныйлар,
Артистларга биргесез
Сәхнәдә АКТАНЫШЛАР!
(22.12.2020. Фәймә Зайнуллина)
